Đau 1 bên nhũ hoa là một triệu chứng khá phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt là trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai, cho con bú hoặc tiền mãn kinh. Đau 1 bên nhũ hoa có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là bình thường hoặc là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về các nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa đau 1 bên nhũ hoa.
Nguyên nhân gây đau 1 bên nhũ hoa
Có nhiều nguyên nhân gây đau 1 bên nhũ hoa, có thể kể đến như:
- Thay đổi nội tiết tố: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau 1 bên nhũ hoa. Trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai, cho con bú hoặc tiền mãn kinh, nồng độ các hormon như estrogen, progesterone, prolactin... thay đổi, làm ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của vú và nhũ hoa. Điều này có thể gây ra sự căng cứng, sưng tấy, nhạy cảm và đau ở 1 bên nhũ hoa hoặc cả hai bên nhũ hoa. Đau nhũ hoa do thay đổi nội tiết tố thường là tạm thời và sẽ giảm dần khi cơ thể thích nghi với sự thay đổi.
- Kích thích nhũ hoa: Đây cũng là một nguyên nhân thường gặp gây đau 1 bên nhũ hoa. Khi nhũ hoa bị kích thích bởi quần áo, nội y, vật nuôi, hoạt động thể thao, quan hệ tình dục... có thể gây ra sự cọ xát, ma sát, tổn thương hoặc nhiễm trùng ở nhũ hoa, gây ra cảm giác đau, ngứa, chảy máu hoặc mủ. Đau nhũ hoa do kích thích nhũ hoa thường là nhẹ và sẽ khỏi khi ngừng kích thích hoặc điều trị vết thương hoặc nhiễm trùng.
- Viêm nhiễm vú: Đây là một nguyên nhân nghiêm trọng gây đau 1 bên nhũ hoa. Khi vú bị viêm nhiễm do vi khuẩn, nấm, virus... có thể gây ra các triệu chứng như đau, sưng, nóng, đỏ, có khối u hoặc cục sữa, chảy dịch hoặc mủ ở nhũ hoa. Đau nhũ hoa do viêm nhiễm vú thường là mạnh và cần được điều trị kịp thời bằng thuốc kháng sinh, kháng nấm, kháng viêm hoặc phẫu thuật tùy theo nguyên nhân và mức độ viêm nhiễm.
- U nang vú: Đây là một nguyên nhân khác gây đau 1 bên nhũ hoa. U nang vú là một loại khối u lành tính, có chứa chất lỏng bên trong, thường xuất hiện ở phụ nữ trung niên hoặc tiền mãn kinh. U nang vú có thể gây ra các triệu chứng như đau, căng, sưng, có cảm giác có khối u di động ở vú hoặc nhũ hoa. Đau nhũ hoa do u nang vú thường là thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt và có thể được điều trị bằng cách hút chất lỏng, tiêm thuốc hoặc cắt bỏ u nang.
- Ung thư vú: Đây là một nguyên nhân hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm gây đau đầu nhũ hoa khi chạm vào. Ung thư vú là một loại khối u ác tính, phát triển từ các tế bào vú bất thường, có thể lan rộng sang các cơ quan khác. Ung thư vú có thể gây ra các triệu chứng như đau, sưng, nóng, đỏ, có khối u cứng, không di động ở vú hoặc nhũ hoa, thay đổi hình dạng, kích thước, màu sắc của vú hoặc nhũ hoa, chảy dịch hoặc máu ở nhũ hoa, có hạch bạch huyết ở nách. Đau nhũ hoa do ung thư vú thường là dai dẳng và cần được chẩn đoán và điều trị sớm bằng phương pháp phẫu thuật, hóa trị, xạ trị hoặc sinh học.
Triệu chứng đi kèm với đau một bên nhũ hoa:
- Sưng tấy: Vùng nhũ hoa có thể sưng tấy, nóng đỏ và căng tức.
- Đỏ rát: Nhũ hoa có thể bị đỏ rát, ngứa ngáy hoặc khó chịu.
- Tiết dịch từ núm vú: Một số trường hợp có thể tiết dịch từ núm vú, có thể là sữa, dịch màu vàng hoặc trong, hoặc máu.
- Thay đổi da: Da nhũ hoa có thể trở nên sần sùi, bong tróc hoặc có nốt mẩn.
- Hạch bạch huyết sưng to: Hạch bạch huyết ở nách có thể sưng to và đau nhức.
Cách xử trí khi bị đau một bên nhũ hoa:
- Theo dõi các triệu chứng: Ghi chép lại mức độ đau, thời gian xuất hiện và các triệu chứng đi kèm để giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân chính xác.
- Chườm ấm hoặc lạnh: Chườm ấm có thể giúp giảm đau và sưng tấy, trong khi chườm lạnh có thể giúp giảm ngứa và kích ứng.
- Mặc áo ngực thoải mái: Nên chọn áo ngực có kích cỡ phù hợp, chất liệu mềm mại và thấm hút mồ hôi tốt.
- Tránh kích thích nhũ hoa: Tránh cọ xát hoặc chà xát mạnh vào nhũ hoa.
- Sử dụng thuốc giảm đau: Có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc paracetamol để giảm đau tạm thời.
- Đi khám bác sĩ: Nếu tình trạng đau nhũ hoa kéo dài, dữ dội hoặc kèm theo các triệu chứng khác như sưng tấy, đỏ rát, tiết dịch từ núm vú, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Phòng ngừa đau một bên nhũ hoa:
- Duy trì cân nặng hợp lý: Việc tăng cân có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tuyến vú, bao gồm cả đau nhũ hoa.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn uống.
- Hạn chế sử dụng caffeine và rượu bia: Caffeine và rượu bia có thể làm tăng nguy cơ đau nhũ hoa.
- Mặc áo ngực vừa vặn: Nên chọn áo ngực có kích cỡ phù hợp để nâng đỡ tốt và tránh cọ xát vào nhũ hoa.
- Thăm khám vú định kỳ: Thăm khám vú định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý tuyến vú, bao gồm cả ung thư vú.
Đau một bên nhũ hoa có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu bạn gặp phải tình trạng này, hãy theo dõi các triệu chứng và đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.